Beschrijving

De eerste kapel, de zogenaamde Clerckenkapel dateert uit 1334; het miraculeuze beeld van Onze-Lieve-Vrouw Virga Jesse werd hier vereerd. In 1728 werd een nieuwe kapel gebouwd naar ontwerp van D. Verstraete (jaartal op het entblement der westgevel), en ingewijd in 1731; de torenspits werd in 1740 afgewerkt. In 1944 werd de kerk tijdens een bombardement grotendeels verwoest, en in 1950-1952 naar ontwerp van architect E. Vreven in de oorspronkelijke toestand heropgebouwd. De binneninrichting dateert van 1798-1802.

Laat-barokke, vroeg-classicistische kerk waarvan de plattegrond een éénbeukig schip van drie traveeën ontvouwt met gedeeltelijk ingebouwde, vierkante westttoren, transept van één travee met halfronde sluiting en sacristie, aangebouwd tegen de zuidzijde.

Bakstenen gebouw op een kalkstenen sokkel, met mergelstenen hoekbanden aan de steunberen, die de traveeën markeren.

Toren van twee geledingen, waarvan de zuidgevel der onderste geleding opgevat is als voorgevel: rondboogportaal in een rechthoekige, geblokte omlijsting van arduin met volutevormige sluitsteen en entablement waarboven een met klauwstukken geflankeerde, ingezwenkte bekroning; op de geprofileerde druiplijst een rondboogvenster in een rechthoekige omlijsting met uitgespaarde zwikken, neuten, imposten, trapezoïdale sluitsteen en geprofileerde druiplijst; de gevel is afgelijnd met mergelstenen pilasters met hoge hardstenen sokkels en Korinthische kapitelen, die het entablement dragen dat de gevel bekroont; dit entablement is voorzien van bakstenen panelen, waartussen het jaartal 1728, en draagt een gebogen fronton, geflankeerd door siervazen; boven het fronton een rondboognis met geprofileerde druiplijst en Onze-Lieve-Vrouwebeeldje. De bovenste geleding is op elke zijde voorzien van twee rondboogvensters in een mergelstenen omlijsting met negblokken. Klokvormige spits met twee achtkantige lantaarns.

Schip onder zadeldak (leien). Rondboogvensters in een mergelstenen omlijsting met neuten, imposten en trapezoïdale sluitsteen. De gevels van de transeptsarmen zijn afgelijnd met Korintische pilasters en entablement zoals de westgevel; het entablement van de noordelijke transeptarm draagt het jaartal 1950.

Bepleisterd interieur: kruisribgewelven tussen brede, met stucwerk versierde rondboogvormige gordelbogen, die rusten op licht uitspringende pilasters met Korinthisch kapiteel; brede, van stucwerk voorziene ribben boven de kruising en in het straalgewelf der apsis.

Mobilair: Ondanks de verwoesting van het gebouw in 1944 bleef het grootste gedeelte van het mobilair bewaard. Beeld van Onze-Lieve-Vrouw Virga Jesse, gotisch, gepolychromeerde eik (14de eeuw).

Barok hoofdaltaar met beelden van Sint-Bernardus en Onze-Lieve-Vrouw, marmer, door J. Delcour (1681); classicistische, marmeren zijaltaren, afkomstig uit Herkenrode. Marmeren communiebank (19de eeuw); biechtstoelen (19de eeuw); orgel (18de eeuw); marmeren deuromlijstingen (18de eeuw).

Barok grafmonument van abdis Anna Catherina de Lamboy, met voorstelling van de graflegging van Christus, marmer, door A. Quellinus de Jonge (1675); rococo grafmonument van abdis Barbe de Riviere d'Arschot, met voorstelling van de verrijzenis, marmer, door L. Delvaux (1744).