De naam van de stad zou volgens De Flou geëvolueerd zijn uit de Germaanse naam Thorwald. Torhout werd in ca. 830 vermeld in het werk Vita Bavonis van de schrijver Einhard, waarbij het in 654 een klooster (monasterium of cella) bezat. In de vroege middeleeuwen was het de hoofdplaats van een Frankische pagus, Het behoorde tot het Ambacht Wijnendale, als onderdeel van het uitgestrekte Brugse Vrije. Sinds de 11e eeuw bestond er een jaarmarkt, die beschermd werd door de burcht van Wijnendale. In 1183 schonk Filips van de Elzas Torhout een stadskeure waarin vermeld stond dat een stadhuis en stedevesten moesten worden opgericht. Bij opgravingen in januari 2010 werden resten van Romeinse bebouwing gevonden. Hierdoor is Torhout 400 jaar ouder dan gedacht.