De naam ‘Herzele’ is afkomstig uit de 7e eeuw van ‘harja sali’, wat zoveel wil zeggen als ‘een gebouw van de heer’. Dit wijst op de burcht, die, weliswaar een primitieve versie uit hout- en vlechtwerk en aarden wallen, een goede verschansing was tegen de Noormannen. In de zevende eeuw al werd in het centrum van de gemeente een burcht opgericht, die het midden zou worden van heel wat politiek gewoel, onder meer gevechten tussen Gentenaars en de graaf van Vlaanderen. De heer van Herzele nam in 1302 deel aan de Guldensporenslag aan de kant van de Vlamingen. De burcht werd definitief in de as gelegd onder het Spaanse bestuur (1579).