Assenede blijkt in veelvuldig onderzoek één van de oudste gemeenten van Vlaanderen te zijn, met reeds geschiedkundige vermeldingen in de tiende eeuw. Plaatselijk historisch onderzoek werd en wordt verricht door de lokale heemkundekring De Twee Ambachten. Etymologisch bestaat over de herkomst van de naam "Assenede" geen consensus. Bepaalde bronnen opperen dat de naam "essen aan de Ede" betekent. De es is een (kleine en waterminnende) boomsoort - de Ede zou een toenmalige middelgrote beek zijn geweest die er heden niet meer voorkomt. In de volksmond wordt Assenede als "Asnee" uitgesproken, wat bij mondelinge communicatie tot verwarring kan leiden met het Leiedorp Afsnee bij Gent, waar het verder niets mee te maken heeft.